Ağaç Yaşken Eğilir

AÄžAÇ YAÅžKEN EĞİLÄ°R

Ali VAROL 

Ben Almanya’ya gittiÄŸimde bisiklet sürmesini bilmezdim. Ä°lkokula Türkiye’de baÅŸlamıştım, Almanya’da devam ettim. Bisiklet sürmeyi de orada öÄŸrendim. Sonradan Türkiye’ye döndük. Türkiye’yi de Almanya’yı da çok seviyorum. ÇocukluÄŸumun, okul yıllarımın birazı Almanya’da geçti. Orada yaÅŸadığım tatlı acı anılarım var. Onlardan bazılarını hatırlar, o günleri yeniden yaÅŸarım.

Sözgelimi okulu ele alalım. Ben anaokuluna gitmedim ama orası buradaki gibi oyun oynama yeriydi. Küçük kardeÅŸim anaokuluna gitti. Ben üçüncü sınıfa devam ettim. Oradaki okulların buradakinden bazı farklı yanları vardı. Sözgelimi bizim derslerimiz arasında uygulamalı trafik derslerimiz de vardı. Ben okulda en çok uygulamalı dersleri severdim. Yüzme dersi, iÅŸ dersi, trafik dersi… Bu derslerde sadece kulaklarımızı, gözlerimizi deÄŸil, ellerimizi ayaklarımızı, bedenimizi de kullanıyorduk. Bu derslerde öÄŸrendiklerimizi kolay kolay unutmuyorduk.

Üçüncü, dördüncü sınıflarda uygulamalı trafik dersimiz vardı. Ä°lk trafik dersine baÅŸladığımızda ben ÅŸaşırmıştım. Bir gün öÄŸretmenimiz:

“Kimlerin bisikleti var?” diye sordu. ÇoÄŸunluk parmak kaldırdı.

“Kimlerin yok?”

Üç öÄŸrenci parmak kaldırdı. Biri de bendim.

“Yarın bisikleti olanlar bisikletlerini getirsin Çanta getirmeyin. Ehliyet için alıştırmalar yapacağız.”

Çocuklar ellerini havada sallayıp sevinç narası attılar.

“YaÅŸasın, bisiklet süreceÄŸiz!”

“YaÅŸasın, ehliyet alacağız!”

 Sonraki gün trafik dersine çantalarımızı getirmedik. Bisikleti olanlar bisikletlerini getirdi. Bisikletleri alıp okul yakınındaki öÄŸrenme alanına gittik. Oraya bir kamyonla polis amcalar da geldi. Kamyonun içinde çocuk bisikletleri vardı. Bisikleti olmayan arkadaÅŸlara arabadan bisiklet çıkarıp verdiler. ÖÄŸrenme alanında yollar, üçlü, dörtlü kavÅŸaklar, yaya geçitleri, tiren yolu olan hemzemin geçitler vardı. Yani burası büyüklerin ehliyet için sınava girdileri imtihan pistine benziyordu.

Ä°lkin polis amcalar bisikletin bölümlerini tanıttı. Sonra nasıl sürüleceÄŸini gösterdi. Yollarda giderken nerede nelere dikkat edeceÄŸimiz anlatıldı. Ä°lkin biraz serbest alıştırma yaptık. Sonra üç gruba ayrıldık. Ä°ki grup gözlemci grup oldu. Birisi kavÅŸakta saÄŸa dönenler kurallara uyuyor mu, onu gözlem altına aldı. Öteki grup yan yoldan ana yola çıkarken nelere dikkat edilecek onu gözledi. Üçüncü grup da bisiklete binip bu yollarda kurallara uyar ÅŸekilde bisikletlerini sürdüler. Gözlemci gruptaki çocukların ellerinde sınıf listesi vardı. Listenin yanında da bisiklet sürerken uyulacak kuralların adları yazılıydı. Çocuk kavÅŸakta saÄŸa dönerken kurala uymuÅŸsa artı puan veriliyordu. Kurala uymayanlara eksi puan veriliyordu. Bisikleti kullananlar da öÄŸrenciydi, kontrol edenler de. ÖÄŸretmenler, polisler onlara yardımcı oluyorlardı. Gerekmedikçe çocukların iÅŸlerine karışmıyorlardı. Sürücüler bütün kontrol noktalarını geçince gruplar deÄŸiÅŸti. Sürücü grup gözlemci oldu. Gözlemci gruptan biri de sürücü oldu. Böylece bütün guruplar hem sürücü konumuna geçti hem gözlemci konumuna geçti. Sürme iÅŸlemi bitince sınav pistinden ayrıldık. Bisikletleri okulun önündeki bisikletler için düzenlenmiÅŸ yere koyup sınıfa geldik. Sınıfta deÄŸerlendirme yaptık. Eksi puanı olmayanları alkışladık. Eksi puanı olanlar nerede neden yanlış yapmış onları inceledik.

Sonra bu derslerde öÄŸrendiklerimizi ÅŸehir içindeki kavÅŸaklarda ya da duran bir aracı geçerken hatırladık, uyguladık. Bisiklet sürmesini, daha doÄŸrusu bisikletle araba yolunda nasıl doÄŸru gideceÄŸimizi öÄŸrendik. Bisikletle yolun neresinden gidilir? Ara yoldan ana yola çıkarken nelere dikkat edilir? Önümüzdeki bir aracı sollarken nasıl davranılır? KavÅŸakta saÄŸa ya sola dönerken neler yapılır? Sınıfta öÄŸrendiklerimizin hepsini yollarda giderken uygulayıp pekiÅŸtirdik. Haftada bir gün sınav pistinde gözlemci grupların eÅŸliÄŸinde uygulama yaptık. Kısacası trafik kurallarını ve doÄŸru bisiklet sürmesini tam öÄŸrendik. E, hakkımız deÄŸil mi bir ehliyet almak? Büyüklerden doÄŸru taşıt sürenlere ehliyet verilir de bizden doÄŸru bisiklet sürenlere neden ehliyet verilmesin? Ehliyet alma sınavına tam tekmil hazırlandık. Sınav gününü iple çektik.

Sınav günü sınav pistine geldik. Polis amcalar da geldi. Çocuklar gene üç gruba ayrıldı. Ä°ki grup gözlemci, bir grup sürücü oldu. Sürücülerin doÄŸruları artı puanla, yanlışları eksi puanla iÅŸaretlendi. Sürücüler pistteki turu tamamlayınca gözlemcilerden biri sürücü oldu. Böylece bütün çocuklar sınavı tamamladı.

Sonraki gün bir tören yapıldı. Bazı arkadaÅŸların ana babaları da geldi. Onlar da çocukların sevincini paylaÅŸmıştı. Aralarındaki konuÅŸmalardan bazılarını biz de duyuyorduk.

“Çocuklar büyüklerden daha kolay alıyor ehliyeti.”

“Atalarımız ne demiÅŸler: AÄŸaç yaÅŸ iken eÄŸilir.”

Sınavı kazanan çocuklara polisler tarafından bisiklet ehliyetleri verildi. Ehliyette ÅŸöyle yazıyordu: ”Bu ehliyetin sahibi yollarda bisiklet sürme becerisini ve bilgisini kazanmıştır.” Sonra arkadaÅŸların bisikletlerine birer de plaka taktılar. Plakalarda ÅŸehir ve bisiklet numarasından sonra ÅŸöyle bir yazı eklenmiÅŸti. “Bu bisikletin sürücüsü yollarda gitme hakkını kazanmıştır.”

ArkadaÅŸlarım bayram etmiÅŸti. Bisikleti olmayan üç arkadaşıma ve bana da ehliyet vermiÅŸlerdi. Bize ayrıca bir sürpriz yaptılar. Polis amcanın biri:

“Çocuklar, üç arkadaşımız bisikleti olmadığı halde çok gayret gösterip diÄŸer arkadaÅŸları gibi çalışarak doÄŸru bisiklet sürmeyi öÄŸrendikleri için, bu gayretlerinin karşılığı olarak kaymakamlığımız yardım fonundan onlara birer bisiklet hediye edilmiÅŸtir.”

Bisikleti olmayan iki arkadaş ile bana da arkalarında plakaları vidalanmış olan birer bisikleti verdiler.

“Hayırlı olsun, güle güle kullanın!” dediler. DiÄŸer sınıf arkadaÅŸlarımız da bizi alkışladılar. Bütün arkadaÅŸlar sevindiler. Yeni bisiklete sahip olan arkadaÅŸların sevinci ötekilerden biraz fazlaydı galiba.

Bizim okulda her sene diÄŸer bayramlar gibi bir bayram daha yapılırdı: Bisiklet Ehliyeti Bayramı. Her sene çocuklar o günü dört gözle beklerdi.